U Srbiji više stranih franšiza

Kako pokazuje najnovija Analiza tržišta franšiza kompanije PROFIT system, u Srbiji i dalje, po broju aktivnih sistema, dominiraju strane franšize, iako je njihov udeo u ukupnom broju franšiza (62%) prošle godine bio nešto niži u odnosu na prethodno istraživanje iz 2013. godine, kada je taj udeo iznosio 67%.

Najveći broj franšiza, njih 26, poreklom je iz Sjedinjenih Američkih Država. Podatak koji ne treba da predstavlja veliko iznenađenje, naročito kad se uzme u obzir da je američko tržište franšiza jedno od najrazvijenijih na svetu – i po broju aktivnih sistema i po broju branši u kojima je franšizing zastupljen – a posebno kad se uračuna, sada već poslovična, preduzimljivost i proaktivnost američkih kompanija. Većina franšiznih sistema iz SAD, naime, ulazi u razvoj s ambicijom da se u gotovo istoj meri posveti širenju na velikom i konkurentnom domaćem tržištu, a zatim i na inostranim tržištima.    

Posle sistema iz SAD, prema zastupljenosti na tržištu Srbije slede sistemi iz Italije (12), Francuske (10) i Nemačke (9). Uz to, i sistemi iz zemalja regiona aktivni su u Srbiji kada je reč o širenju franšizne mreže, pa tako na ovdašnjem tržištu posluje sedam franšiza iz Hrvatske i pet iz Slovenije. Podatak koji, takođe, nije neočekivan, jer praksa pokazuje da sistemi iz zemalja regije, pri širenju van granica domaćeg tržišta, prvo ciljaju na susedne zemlje s kojima imaju bliske istorijske i kulturološke veze.     

Posmatrano prema vrsti delatnosti, na tržištu Srbije više su zastupljene strane franšize iz oblasti usluga* (56%) nego iz oblasti trgovine** (44%).

Kod sistema poreklom iz SAD, Nemačke, Hrvatske, Velike Britanije i Austrije dominiraju franšize koje se bave uslužnim delatnostima, dok su iz Italije, Slovenije i Španije, dominantne trgovačke franšize. Zanimljivo je da u Srbiji posluju italijanski franšizni sistemi isključivo iz oblasti trgovine, kao što su iz Austrije prisutne samo uslužne franšize.   

*Usluge: gastronomija i ugostiteljstvo, edukacija, lepota i fitnes, poslovne usluge, usluge za individualne klijente, finansijske usluge, turizam i hotelijerstvo

**Trgovina: kozmetika, nakit, pokloni, roba široke potrošnje, odeća i obuća, stvari za decu, auto-oprema i benzinske pumpe, telefoni, kompjuteri, tehnika