Amortizacija

Amortizacija je postupno umanjivanje vrednosti imovine preduzeća, a obračunava se godišnje prema zakonom predviđenim postupkom. Kako se iznos amortizacije oduzima svake godine od poreske osnovice, način amortizacije utiče na odluku o načinu finansiranja nabavke opreme.

Najraširenija je linearna amortizacija prema kojoj je iznos godišnje amortizacije uvek jednak, a izračunava se tako da se razlika nabavne i otpisane vrednosti podeli sa brojem godina amortizacije opreme. Svake se godine dakle knjižna vrednost umanjuje za isti procenat početne vrednosti. Postoji i nekoliko modela ubrzane deprecijacije koji se koriste ako se želi postići veće umanjenje poreza u prvim godinama nakon nabavke opreme.

Amortizacija fiksnom stopom svake godine umanjuje knjižnu vrednost opreme za isti procenat, ali za razliku od literarne amortizacije ne od početne vrednosti opreme, već od knjižne vrednosti opreme prethodne godine. Brža amortizacija se postiže kombinovanjem metode fiksne stope i linearne metode pri obračunu metodom fiksne stope u određenoj godini iznos deprecijacije postaje naime veći nego li kada bi se preostala knjižna vrednost amortizirala linearnom metodom. Upravo ova metoda je osnova za ACRS (engl. accelarated capital recovery method, fr. Amortissement degressif), način amortizacije propisan u SAD 1981. godine, i MACRS (engl. modified accelarated capital recovery method), koja je propisana zakonom 1986. godine.

Ove metode pretpostavljaju da se oprema počinje koristiti u polovini prve godine pa je propisano da se amortizacija u prvoj godini umanji za 50% što umanjuje efekte ubrzane amortizacije. U ekonomskim analizama često se koristi i metoda zbira-broja-godina (sum-of-year-digits).